Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu Sp. z o.o. (PWiK), Brzeskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. (BPEC) i Zakład Higieny Komunalnej sp. z o.o. (ZHK) zajmują ważne miejsce w procesie zaspokajania codziennych, podstawowych potrzeb ludności Brzegu. Można powiedzieć, że te spółki komunalne, będące w 100% własnością miasta, stanowią instytucjonalny instrument prowadzenia polityki jego lokalnego rozwoju. Posiadają one osobowość prawną, wyodrębniony z własności samorządowej majątek oraz działają swobodnie w obrocie gospodarczym, ponosząc za to odpowiedzialność na podstawie różnych przepisów, w tym kodeksu spółek handlowych. Działalność brzeskich spółek komunalnych nie ma bezpośredniego powiązania z budżetem miasta, a za zaciągnięte zobowiązania odpowiadają one swoim majątkiem. Podmioty te pełnią rolę służebną wobec naszej społeczności lokalnej – co czyni je z założenia firmami „misyjnymi”.
Nie ulega wątpliwości, że takie branże, jak: wodociągowa, kanalizacyjna, oczyszczanie nieczystości ciekłych, gospodarka odpadami komunalnymi czy produkcja i dystrybucja ciepła należą do fundamentalnych dziedzin prawidłowego funkcjonowania każdej nowoczesnej wspólnoty samorządowej. Z punktu widzenia mieszkańca Brzegu, woda, ścieki, ciepło itp. stanowią nieodłączny, naturalny składnik godnego funkcjonowania społeczeństwa XXI wieku. Są to usługi z rodzaju pierwszej potrzeby i nie ma możliwości zastąpienia ich czymkolwiek. Oczywiście za realizację tych usług spółki pobierają opłaty, które w głównej mierze zależą od czynników zewnętrznych, na które one same nie mają wpływu. Jako spółki prawa handlowego muszą pogodzić dwa, wydawałoby się sprzeczne cele: rzetelne, na jak najwyższym poziomie, zaspokajanie zbiorowych potrzeb społecznych i jednocześnie zbilansowanie kosztów przychodami. Jeżeli pojawi się zysk – przeznaczany jest z reguły na dalszy rozwój firmy i poprawę jakości świadczonych usług. Bywa, że w części przekazywany jest na rzecz gminy, która wykorzystuje te środki na różnego rodzaju działania na rzecz mieszkańców Brzegu. Harmonizowanie tych sprzecznych interesów jest bardzo trudne, ale w naszych spółkach wydaje się optymalne.
Po ponad trzydziestu latach funkcjonowania brzeskich firm komunalnych przyzwyczailiśmy się do ich niezawodności, wiarygodności, bezawaryjności. Spółki funkcjonują jakby obok nas, a my nie zdajemy sobie nawet sprawy z różnego rodzaju problemów, na które w czasie swej działalności napotykają, bo one nas nie dotykają, bo my cieszymy się z dobrej jakości wody, ciepłych mieszkań i usuwania na bieżąco produkowanych przez nas nieczystości. Przypominamy sobie o nich i ożywiamy się dopiero w momencie, kiedy otrzymujemy rachunki z nowymi taryfami. Przy tej okazji należy jednak pamiętać, że te nasze opłaty nie są przejadane, a spółki zarządzają nimi rozsądnie. Dzięki temu jawią się w naszym mieście jako rzetelni pracodawcy, co potwierdza każdorazowo olbrzymie zainteresowanie kandydatów na stanowiska wakujące w firmach komunalnych. Warto, podsumowując wieloletnie funkcjonowanie każdej z brzeskich spółek komunalnych, przyjrzeć się bliżej ich działalności, zwłaszcza w ostatnich latach.
Podstawowym, statutowym obowiązkiem Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu Sp. z o.o. jest dostarczanie wody do mieszkańców Brzegu i odbiór ścieków z Brzegu i gmin ościennych. Aby robić to skutecznie i profesjonalnie, na odpowiednim poziomie, dbając o utrzymanie w odpowiednim stanie służących temu urządzeń i obiektów, PWiK ciągle inwestuje w rozbudowę urządzeń wodno-kanalizacyjnych. Czyni to, mając świadomość, że przychody ze sprzedaży wody czy ścieków z dozbrajanych obszarów zrekompensują wydatki na inwestycje dopiero za dziesiątki lat. Nowe inwestycje modernizacyjne wiążą się niestety często z zaciąganiem kredytów. Nowe osiedla, powstające zakłady przemysłowe, to z reguły szanse na rozwój miasta i poprawę standardu życia mieszkańców, a przygotowana, funkcjonująca sprawnie infrastruktura, to czynnik znacznie zwiększający atrakcyjność obszaru dla inwestora. Kierownictwo i pracownicy PWiK mają świadomość, że spółka nie funkcjonuje tylko po to, by generować zyski, ale po to, by służyć miastu i lokalnym gminom. Warto podkreślić przy tej okazji, iż to właśnie dzięki ogromnej inwestycji kanalizacyjnej z pierwszej dekady XXI w. udało się połączyć i doprowadzić do porozumienia gminy Lubsza, Oława, Olszanka, Skarbimierz i Lewin Brzeski. Cel był jeden: zlikwidować zawodne i nieekologiczne systemy indywidualnego zbierania ścieków tzw. szamba i przejść na system zbiorczej kanalizacji sanitarnej, która sprowadzi ścieki na Oczyszczalnię Ścieków w Brzegu i oczyści je do standardów zgodnych z prawem unijnym i polskim. Unia Europejska patrzyła wtedy przychylnym okiem na duże kompleksowe zadania i tylko takim przyznawała wsparcie z Funduszu ISPA a później Funduszu Spójności. Jednym z pierwszych beneficjentów rozbudowy sieci było właśnie PWiK w Brzegu, ale nie udałoby się to, gdyby nie wsparcie sąsiednich gmin, które przygotowywały dokumentacje projektowe, przyjmowały uchwały mające zminimalizować koszty utrzymania kanalizacji (jak zwolnienia z podatków, opłat za zajęcie pasa itp.), pomagały w nabyciu terenu pod przepompownie ścieków. Dzięki zgodnemu podejściu udało się zrealizować największą w powiecie brzeskim inwestycję infrastrukturalną XXI w. Warto nadmienić, że zawiązane na przełomie wieków porozumienie międzygminne funkcjonuje po dziś dzień i kończy swoją ważność w 2025 r. Konsekwentnie korzystając z funduszy unijnych, Spółka wciąż poprawia i unowocześnia zarówno infrastrukturę ściekową, jak i wodociągową, co wpływa znacząco na poprawę jakości naszego życia, poprawę ochrony naszego najbliższego środowiska i jakość wody, którą pijemy. Naszej brzeskiej „kranówki” zazdroszczą nam mieszkańcy wielu innych regionów Polski.
W samym Brzegu PWiK miało swój udział m.in. w dozbrojeniu Osiedla Tivoli, gdzie wykonało sieci wodociągową i kanalizacyjną. Osiedle, planowane dekady wstecz na nieuzbrojonych terenach działkowych, mogło w końcu pojawić się na mapie projektowej i być realizowane między innymi dzięki wkładowi spółki, która kompleksowo uregulowała sprawy gospodarki wodno-ściekowej. Warto zauważyć, że jednym z pierwszych wybudowanych tam obiektów świadczących o przyszłych zmianach w kierunku rozwoju zabudowy mieszkaniowej, była tłocznia ścieków, która była już gotowa na odbiór ścieków z planowanego osiedla. PWiK zaangażowało się też czynnie w dozbrojeniu strefy aktywności gospodarczej w rejonie tzw. Zielonki, budując wodociąg wzdłuż ul. Małujowickiej o średnicy zdolnej obsłużyć nie tylko powstające tam osiedla (które także zostało doposażone w infrastrukturę wod-kan przez PWiK), ale i zakłady przemysłowe, które miały tam powstać w przyszłości. Finalnie już jako inwestor zastępczy PWiK wspierało Gminę Brzeg w prowadzeniu inwestycji dozbrojenia samej strefy w wodociąg i kanalizację wraz z przepompownią ścieków.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu efektywnie wykorzystuje do rozbudowy i modernizacji majątku dofinansowania zewnętrzne a przede wszystkim środki unijne. Łączna wartość projektów zrealizowanych przy takim współfinansowaniu to bagatela! 190 mln zł.
Spółka to też przede wszystkim ludzie, którzy stanowią największy jej atut. Bez nich rozwój firmy nie byłby możliwy. Zapewnienie godnych warunków pracy traktowane jest priorytetowo. Przedsiębiorstwo ciągle inwestuje w sprzęt i wyposażenie ułatwiające pracę i zwiększające bezpieczeństwo. Pracownicy mają do dyspozycji dobrze zorganizowane i komfortowe zaplecze socjalne. Korzystają ze szkoleń, poznają nowe technologie. Utrzymanie kadry w warunkach konkurencji na rynku pracy wiąże się z zapewnieniem godziwej płacy. Ponad połowa pracowników przepracowała w PWiK ponad 20 lat, około 30% pracowników posiada wykształcenie wyższe, a liczba składanych podań o pracę świadczy o tym, że PWiK jest postrzegane jako solidny i pewny pracodawca.
Mając pełną świadomość, że PWiK jako spółka miejska jest firmą „misyjną”, jej działalność nie ogranicza się jedynie do działań powiązanych ze świadczeniem usług wodnych. Od wielu lat, na miarę swoich możliwości finansowych, jest sponsorem różnych imprez kulturalnych i sportowych. Przedsiębiorstwo angażuje się też finansowo w upiększanie przestrzeni miejskiej. Wraz z BPEC i ZHK współfinansowało dekorację ogrodzenia przy ul. Chrobrego muralami z ilustracjami dawnych widoków miasta Brzegu. Wcześniej PWiK przyczyniło się do powstania w naszym mieście pomnika Jana Pawła II czy ponownego uruchomienia fontanny z Trytonem. Ostatnio zaś brało też czynny udział w odtworzeniu utraconej w wyniku działań wojennych figury „Pijącej dziewczyny”, zdobiącej klomb w Parku Centralnym. Tym darem na rzecz miasta PWiK uczciło jubileusz 30-lecia istnienia firmy i symbolicznie przyczyniło się do jego upiększania.
