Realizowane przez brzeską spółkę wodociągową projekty unijne radykalnie zmieniły gospodarkę ściekową znacznej części powiatu brzeskiego i fragmentu oławskiego, sprawiając, że w miejscu funkcjonowania nieszczelnych „szamb” pojawiła się nowoczesna kanalizacja. Przedsięwzięcia spod szyldu „Oczyszczanie ścieków w Brzegu” to jednak wciąż otwarta księga, do której dopisywane są kolejne rozdziały. Dnia 14 maja 2019 r. na Zamku Piastów Śląskich w Brzegu oficjalnie zakończono trzecią fazę tych działań.
Uroczystość organizowana przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu była swoistym podsumowaniem, nie tylko Projektu pn. „Oczyszczanie ścieków w Brzegu – faza III”, ale i całej historii pozyskiwania funduszy europejskich przez miasto Brzeg i brzeską spółkę. Zakończenie przedsięwzięcia unijnego zbiegło się bowiem w czasie z 15 rocznicą wejścia Polski do Unii Europejskiej. Jak mogliśmy się dowiedzieć z dwóch prezentacji prowadzonych przez Prezesa PWiK – Artura Stecułę i Z-cę Burmistrza Brzegu – Bartłomieja Kostrzewę, w lokalnej skali, świetnie poradziliśmy sobie z nowymi szansami i wyzwaniami jakie wiązały się z unijnym członkostwem. Jeszcze przed wejściem do Unii, Brzeg pojawił się na liście beneficjentów przedakcesyjnego funduszu ISPA, choć dedykowany był on dla zdecydowanie większych ośrodków miejskich. Stało się to dzięki umiejętnemu podejściu do tematu i współpracy międzygminnej. Wykazano, że inwestowanie w budowę kanalizacji w gminach okalających Brzeg jest tak naprawdę ochroną terenów wodonośnych dla Wrocławia. Tak rozpoczęła się historia projektów „Oczyszczanie ścieków w Brzegu” nieodzownie związana z brzeską oczyszczalnią, która miała być ostatecznym odbiorcą ścieków z nowo kanalizowanych obszarów. Rolę beneficjenta ostatecznie przekazano Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w Brzegu – przyszłemu zarządcy nowej infrastruktury. Realizacja przedsięwzięcia zaowocowała nie tylko budową ok. 260 km kanalizacji umożliwiającej podłączenie 34 miejscowości, ale i rozbudową oczyszczalni ścieków o urządzenie gospodarki osadowej i biogazowej oraz modernizacją Stacji Uzdatniania Wody w Gierszowicach (zasilającą w wodę m. Brzeg). Wartość tego Projektu to, bagatela, ponad 130 mln. zł, z dofinansowaniem z funduszu ISPA/Fundusz Spójności na poziomie 71 mln. zł. Dla porównania realizowane od 2016 roku i zakończone w bieżącym roku „Oczyszczanie ścieków w Brzegu – faza III” warte było niecałe 5 mln. zł z dofinansowaniem 3,5 mln. zł. Porównanie wartości ukazuje zarazem różnice wielkości zakresu robót tych przedsięwzięć. Mniejszy, w żadnym wypadku nie oznacza tu jednak – nieważny. Pod paroma względami zakończony właśnie projekt był wyjątkowy. Podobnie jak „Oczyszczanie ścieków w Brzegu – faza II” zorientował się na remont i modernizację istniejącego majątku PWiK, lecz ujął w swoim zakresie także wyeksploatowane instalacje, które powstały w ramach pierwszej fazy. Należy zauważyć, że urządzenia wybudowane w 2006 roku mają już 13 lat. Na brzeskiej oczyszczalni wymieniono jeden z agregatów kogeneracyjnych (uzyskujących energię cieplną i elektryczną ze spalanego biogazu) i pompy tłoczące osady do komór fermentacyjnych. Nie były to typowe wymiany jeden na jeden. Nowo zabudowane elementy mają lepsze parametry pracy i są bardziej dostosowane do obecnych potrzeb technologicznych, w efekcie czego zwiększają efektywne wykorzystanie biogazu (energia cieplna i elektryczna powstała dzięki spalaniu biogazu jest wykorzystywana na potrzeby oczyszczalni ścieków). Realizacja III fazy zaskutkowała ponadto remontami i termomodernizacją budynków na Stacji Uzdatniania Wody w Gierszowicach i montażem na tym obiekcie nowego agregatu prądotwórczego zabezpieczającego nieprzerwaną dostawę wody do miasta. Do 8 km kanałów na terenie Brzegu poddanych bezwykopowej renowacji w ramach fazy II, faza III dodała kolejne 2 km. W trakcie realizacji jest obecnie IV faza „Oczyszczanie ścieków w Brzegu” o wartości 20 mln. zł z dofinansowaniem 12 mln zł.
W czasie gdy PWiK prowadziło inwestycje z branży wod-kan, Miasto Brzeg wykorzystywało fundusze unijne m.in. do budowy stadionu, mariny czy amfiteatru, a także do renowacji zieleni miejskiej oraz szeregu innych mniejszych i większych inwestycji. Z-ca Burmistrza Bartłomiej Kostrzewa, prowadzący prezentację poświęconą wykorzystaniu środków unijnych w okresie poakcesyjnym przez miasto Brzeg, wykazał w liczbach jakie dofinansowania zasiliły brzeskie inwestycje i zestawił je z sytuacją w innych gminach i miejscowościach. Podsumowując przyznał jednoznacznie, że bez wsparcia z Unii nie udało by się osiągnąć tego, co zostało do tej pory wykonane.
W uroczystości wzięli udział m.in. przedstawiciele lokalnych władz z Burmistrzem Jerzym Wrębiakiem i Starostą Powiatu Jackiem Monkiewiczem na czele, przedstawiciele Rady Miejskiej, gmin, wykonawców zaangażowanych w realizację projektu oraz Zarząd i pracownicy PWiK w Brzegu. Szczególnym gościem była pani Katarzyna Łakomska, ekspert-koordynator Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, odpowiedzialna za realizację projektów wodno-ściekowych finansowanych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Burmistrz Brzegu, który jako gospodarz wygłosił słowo wstępne, nie szczędząc dobrych słów pod adresem PWiK w Brzegu, jako przedsiębiorstwa wzorcowo wykorzystującego środki unijne, pod koniec imprezy wręczył specjalne wyróżnienia dla osób zaangażowanych w realizację Projektu „Oczyszczanie ścieków w Brzegu – faza III”. W czasie uroczystości swoje przemówienia mieli Starosta Brzeski Jacek Monkiewicz, pani Katarzyna Łakomska, a także gospodarz obiektu – Dyrektor Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu – Dariusz Byczkowski.
Wydarzenie uświetnił występ zespołu wokalnego Mr&Mrs oraz dwie wystawy fotograficzne pana Tadeusza Parceja.
